موفقیت در ژنو؛ راه سختی که از دمشق گذشت

عربستان دریافته که آفتاب یکه تازی‌اش در تحولات منطقه‌ای، غروب کرده و حالا به دنبال متحدی است که بتواند برای مقابله با ایران روی آن حساب باز کند.

متحدان نزدیک آمریکا مخالف هرگونه توافق احتمالی واشنگتن با تهران هستند. تل آویو، ریاض، دوحه، پاریس و حتی اکثریت جمهوری خواهان کنگره می‌گویند حالا که ایران پای میز مذاکرات آمده چرا فشار تحریم‌ها را بیشتر نکنیم تا امتیاز بیشتری هم بگیریم و کسی چه می‌داند شاید تهران آن چیزی را بدهد که حتی فکرش را هم نمی‌کنیم.

با این همه اما چرا دولت اوباما مصمم به رسیدن به توافق با ایران بود؟

به گزارش «مدّاح نیوز»؛ مذاکرات فشرده ژنو در حالی در چهارمین روز خود به نتیجه رسید و دود سفید از دودکش‌های هتل اینترکنتیننتال ژنو بلند شد که تا ساعاتی پیش از آن احتمال می‌رفت مذاکرات به دور بعد کشیده شود. با آنکه وزرای خارجه ۶ کشور به اضافه وزیر امور خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تمام تمرکز خود را بر روی این مذاکرات گذاشته بودند اما دعوا بر سر چند کلمه ممکن بود این دور از مذاکرات را نیز با شکست مواجه کند.

دور پیشین مذاکرات در حالی به پایان رسید که اصرار وزیر امور خارجه فرانسه مبنی بر توقف فعالیت‌های مرکز آب سنگین اراک توافق در لحظات آخر را منتفی کرد. این دور از مذاکرات اما با خوشبینی کمتری آغاز شد. دو طرف وجود اختلافات اندک اما بنیادین را انکار نکردند اما در عین حال تاکید کردند که با خوشبینی وارد ژنو خواهند شد.

حالا این شهر کوچک اروپایی چند هفته‌ای است به شدت مورد توجه ایرانیان و نیز رسانه‌های جهان قرار گرفته چرا که احتمالاً همگان انتظار داشتند ایران بتواند بنا به گفته نخست وزیر رژیم صهیونیستی در این شهر به «معامله قرن» دست پیدا کند، معامله‌ای که نتانیاهو تمام تلاش خود را برای منعقد نشدن آن بکار بسته است.

اما چرا با وجود مخالفت تمام عیار صهیونیست‌ها و سعودی‌ها دولت اوباما کماکان به دنبال دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران بود و این موضوع را تا آخر دنبال کرد تاجایی که هر دوبار جان کری وزیر امور خارجه آمریکا تصمیم گرفت شخصاً در مذاکرات مستقیم با محمدجواد ظریف شرکت کند.

بخشی از این واقعیت البته به وعده‌های انتخاباتی باراک اوباما باز می‌گردد رییس جمهوری که وعده داده بود بدون درگیر کردن آمریکا در جنگی دیگر مسائل جهان و خصوصاً منطقه خاوریانه را حل و فصل کند اما ساده انگارانه خواهد بود اگر تمام داستان را در این موضوع خلاصه کنیم. برای یافتن پاسخ صحیح بهتر است نیم نگاهی هم به مخالف بزرگ دستیابی به توافق در منطقه داشته باشیم:

شکست عربستان سعودی در سوریه

سعودی‌ها گفته بودند در صورت انجام هرگونه توافق واشنگتن با تهران به سرعت برای خرید سلاح اتمی از پاکستان دست بکار خواهند شد. سعودی‌ها همچنین در دوسال گذشته رقابت با ایران را به درون مرزهای سوریه کشانده و با ناآرام کردن این کشور بیش از صدهزار کشته و میلیون‌ها آواره برجای گذاشتند.

عربستان در عین حال نزدیکی به اسرائیل را به منظور ایجاد جبهه متحد با ایران در دستور کار خود قرار داد و با این تحلیل که ایران برای اعراب از اسرائیل خطرناک‌تر است دست در دست نتانیاهو به اعمال فشار برای جلوگیری از دست یابی به هرگونه توافق با ایران پرداخت.

این کشور میلیارد‌ها دلار هزینه تسلیحات خود کرده تا بتواند در چشم کشورهای منطقه به عنوان ابرقدرت خاورمیانه جلوه کند در عراق و سوریه و لبنان پا جای پای ایران گذاشته و در بحرین به سرکوب شیعیان پرداخته است. با این همه شکست عربستان به همراه فرانسه، ترکیه قطر و اسرائیل در سوریه از ایران به آمریکایی‌ها اثبات کرد این کشور هنوز و ظاهراً تا زمانی نامعلوم قدرتمند‌ترین کشور منطقه است.

کشوری که همواره می‌توان از آن با عنوان جزیره ثبات یاد کرد. اینک غربی‌ها دریافته‌اند که تنها حمایت استراتژیک ایران از بشار اسد بود که مانع از سقوط وی شد در حالیکه روسیه از مدت‌ها پیش حمایت‌های خود را به حمایت سیاسی محدود کرده ایران همچنان پای اسد مانده است. این موضوع در کنار مسائل دیگر منطقه‌ای به آمریکا ثابت کرد اتحاد با عربستان سعودی نه تنها هیچ منفعتی برای این کشور ندارد بلکه در بلند مدت امنیت ملی آمریکا و متحدانش را نیز تضعیف خواهد کرد.

اینک مشخص شده گروه‌های تروریستی وهابی و سلفی که با هدایت عربستان سعودی و شخص بندر بن سلطان رییس سازمان اطلاعات عربستان به هیچ عنوان قابل اعتماد نبوده و پس از مدتی به نحوی پیش بینی ناپذیر تنها به تخریب و ترور می‌پردازند واقعیتی که با هدف سازندگان اولیه آنان در تعارض قرار دارد.

این گروه‌ها که به صورت شبکه‌ای و بدون رهبری مشخص فعالیت می‌کنند بزرگ‌ترین تهدید در قرن بیست و یکم برای امنیت جهان بوده و پس از جنگ سوریه به فراگیر‌ترین گروه‌های شبهه نظامی در جهان بدل شده‌اند گروه‌هایی که تنها هژمونی ایران در منطقه توان مقابله با آنان را داشته است.

پس از ناآرامی‌های سوریه و هنگامی که آمریکا تا یک قدمی جنگ پیش رفت سیاستمداران آمریکایی دریافتند راهی که شاهزاده‌های سعودی پیش پای آنان گذاشته‌اند در ‌‌نهایت خیابان‌های کشورهای غربی را هدف گرفته به همین دلیل بود که آمریکا در آخرین لحظات از درگیر شدن در سوریه اجتناب کرد و ترجیح داد استراتژی کلان خود در منطقه را مورد بازبینی مجدد قرار دهد.

استراتژی که به سمت توافق بلند مدت با ایران و به رسمیت شناخت این کشور به عنوان یک قدرت منطقه‌ای پیش خواهد رفت. بنابر همین تحلیل بود که غرب ریاست جمهوری روحانی در ایران را فرصتی استثنایی برای حل مشکلاتی دانست که توافق ژنو نخستین آن بود و به همین دلیل است که عربستان بیش از هر کشور دیگری در منطقه از این توافق ابراز نارضایتی کرد.

عربستان به درستی دریافته که آفتاب یکه تازی‌اش در تحولات منطقه‌ای در ژنو پایتخت سوییس غروب کرده است و اینک به دنبال متحدی جدید خواهد بود متحدی که بتواند برای مقابله با ایران روی آن حساب باز کند، بنابراین دور از انتظار نخواهد بود که در آینده پروازهای بیشتری رهبران صهیونیستی و سعودی را میان ریاض و تل آویو جابجا کنند. اتحادی مرگبار برای مقابله با ایران.

در همین حال آویدگور لیبرمن، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی پس از توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ به این مساله اعتراف کرد که این توافق بزرگ‌ترین پیروزی دیپلماتیکی است که تهران طی سال‌های اخیر توانسته به آن دست پیدا کند.